Սիրանուշ Հովհաննիսյանը ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Հր. Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտի Կիրառական լեզվաբանության բաժնի գիտաշխատող է: Տիրապետում է ռուսերեն, անգլերեն, իտալերեն (սկսնակ) լեզուներին: Ուսումնասիրում է «Երկլեզվյան միջավայրում ձևավորված անհատի խոսքի առանձնահատկությունները» թեման: Գտնում է, որ գիտական գործունեության ընթացքում պարտադիր է մասնագիտական՝ միջազգային որակներին հաղորդակից լինելը: Անձամբ ինքը փորձում է լեզվաբանության ժամանակակից ուղղությունները [1] հայկական մասնագիտական միջավայրի համար ևս հասանելի դարձնել։

- Համագործակցում եմ Բեռլինի բժշկական դպրոցի հոգեբան, դոկտոր, պրոֆեսոր Միրիամ Գեյդի [2] հետ: Դիտարկում եմ երկլեզվության խնդիրները, գիտափորձ եմ իրականացնում երեք լեզուների` անգլերենի, գերմաներենի, հայերենի հիման վրա:

- Ի՞նչ հետազոտություններ եք իրականացնել Ձեր ընտրած մասնագիտության շրջանակներում: Ի՞նչ հեռանկարներ եք տեսնում:

- Զբաղվում եմ և ցանկանում եմ շարունակել հետազոտությունները [3] նյարդալեզվաբանության, լեզվանշանագիտության, լեզվափիլիսոփայության և կիրառական լեզվաբանության ոլորտներում: Ներկա պահին ուսումնասիրում եմ երկլեզվության խնդիրները և նյարդալեզվաբանական ընդհանուր հարցեր՝ կապված խոսքի ձևավորման և զարգացման հետ։ Մասնագիտական առումով կիրառական լուրջ հեռանկարներ եմ տեսնում նյարդալեզվաբանության բնագավառում ու լեզվաբանության փորձառական այլ ոլորտներում։

- Ձեր գիտական թեմայի վերաբերյալ կա՞ն մինչ Ձեզ կատարված ուսումնասիրություններ հայ հեղինակներից կողմից:  

- Հետազոտությունը կլինիկական լեզվաբանության բնագավառից է․ Հայաստանում տվյալ ոլորտն ինքնին ձևավորված չէ որպես գիտաճյուղ, թեև համաշխարհային գիտական մակարդակով այն ուշադրության կենտրոնում է և լուրջ նվաճումների է հասել։

- Թեմայի շրջանակներում "Scopus"-ի պարբերականներում հրապարկվող ո՞ր ամսագրերի հոդվածներն եք ուսումնասիրում:

- Առաջին հերթին՝ "Clinical Linguistics and Phonetics" [4] պարբերականում ընդգրկված հոդվածները:

- Ինչո՞ւ: 

- Տվյալ պարբերականում հրատարակվող աշխատանքները չափանշային են և՛ թեմատիկ ընդգրկումներով, և՛ ուսումնասիրությունները ներկայացնելու մոտեցումներով: Իսկ պարբերականի վարկանիշը H-գործակցով [5] 53-ի է հասնում:

- Ընդհանրապես, ի՞նչ կարծիքի եք  "Scopus" [6], "Web of science" [7]  գիտատեղեկատվական շտեմարաններում ընդգրկված վարկանշային պարբերականներում հրապարակվող հոդվածների ուսումնասիրության վերաբերյալ: 

- Նշված բազաներում ընդգրկված նյութերն առնվազն ձևային առումով (գիտական տեսական նյութի ներկայացման ձևաչափի և այլն) օրինակելի են, իսկ բովանդակային առումով՝ ընդգծելի է դրանց մեծամասնության՝ արդիական խնդիրների արծարծումը։

- Ընտրվել եք ՀՀ ԳԱԱ Լեզվի ինստիտուտի երիտասարդ գիտնականների խորհրդի նախագահ: Ի՞նչ աշխատանքներ եք նախատեսում:

- Լուրջ աշխատանքներ ծավալելու ձգտում ունենք: Կարևոր է ակտիվ համագործակցությունն ինստիտուտից դուրս գործող երիտասարդ գիտական համայնքների, այլ գիտակրթական կազմակերպությունների պատրաստակամ մեր կոլեգաների, խոստումնալից երիտասարդ մասնագետների հետ: Ընդգծում ենք միջգիտակարգային և միջազգային եղած կապերի զարգացումն ու նորերի հաստատումը:

Նշենք նաև, որ խորհուրդը նոր է ձևավորվում, անելիքները շատ են, բոլորս տեսնում և գիտակցում ենք, որ այժմ մեր ժողովուրդը պատմական բարդ ժամանակահատված է ապրում. դա հուզում է մեր միտքը՝ որպես հայ մարդու, քաղաքացու, մյուս կողմից՝ պարտավորեցնում ավելի ամուր ու միասնական լինելու, իրագործելու մեր մտքի կարողության առավելագույնը:

- Մասնակցելու եք ԱՊՀ պետությունների երիտասարդ գիտնականների «Գիտությունն առանց սահմանների» («Наука без границ») խորագրով համաժողովին: Ի՞նչ զեկույց եք ներկայացնելու:

- Թեմատիկ ուղղվածությունը համատեղում է մարդկային մտքի ու լեզվի զարգացման ամբողջ ընթացքը մարդաբանական լեզվաբանության և կլինիկական լեզվաբանության տեսանկյուններից: Այս զեկուցմամբ ես ակնարկում եմ այն մասին, որ մարդկային հասարակության զարգացման հիմքում առողջ հաղորդակցումն է՝ անկախ տեղեկատվության օտարման ձևից, անկախ լեզվից և ժամանակային պատկանելությունից: Սա իմ ունեցած գիտական զեկուցումների և այլ ուսումնասիրությունների շարքում նվիրականներից մեկն է ինձ համար, քանի որ զուտ գիտական դիտարկում լինելուց բացի՝ այն նաև խորհրդանշական է. մենք առաջին հերթին մարդկային հասարակության անդամներ ենք՝ սկսած նախամարդուց մինչև այսօրվա անհատն՝ առողջ թե անառողջ, լավ թե վատ զարգացած խոսքով ու լեզվական հնարավորություններով, և մեր ամբողջ գործունեությունը ենթադրում է փոխադարձ հարգանք, փոխըմբռնման առնվազն ցանկություն և փոխօգնություն:

Հղումներ

1. Scimago-ն ցուցադրում է 1996 թ.-ից ի վեր Scopus տվյալների բազայում թվարկված ամսագրերի գործունեությունը: Հղումով ներկայացվում են լեզվաբանության ոլորտի վարկանշային ամսագրերը՝  https://www.scimagojr.com/journalrank.php?category=3310:
2. Բեռլինի բժշկական դպրոցի հոգեբան, դոկտոր, պրոֆեսոր Միրիամ Գեյդ՝ https://www.medicalschool-berlin.de/hochschule/unser-team/team-fakultaet-naturwissenschaften/professoren/prof-dr-habil-miriam-gade/?fbclid=IwAR2kAM3F3fct1gCfbwKCPmJfJdrvrddg-6Cyq00MO846OAQ_WCo347Ucdqg:
3. Ս. Հովհաննիսյանի հոդվածների ցանկը Researchgate.net գիտական սոց. հարթակում՝  https://www.researchgate.net/profile/Siranush-Hovhannisyan: 
4. Ամսագիրն ընդգրկում է խոսքի և լեզվի խանգարումների և հարակից խնդիրներին առնչվող լեզվաբանական հետազոտությունների արդյունքներ՝ https://www.tandfonline.com/loi/iclp20:
5. H-գործակիցը  ցուցանիշ է, որը փորձում է չափել գիտնականի կամ պրոֆեսորի հրատարակած աշխատանքների արդյունավետությունն ու ազդեցության գործոնը՝ https://www.scimagojr.com/journalsearch.php?q=14881&tip=sid&clean=0:
6. Scopus is Elsevier’s abstract and citation database launched in 2004. It covers three types of sources: book series, journals, and trade journals, https://service.elsevier.com/app/answers/detail/a_id/15534/supporthub/scopus/#tips.
7. Web of Science is a website that provides subscription-based access to multiple databases that provide comprehensive citation data for many different academic disciplines, https://clarivate.com/webofsciencegroup/solutions/web-of-science/.

Հերմինե Օհանյան